Nike (Literaturpreis)

aus Wikipedia, der freien Enzyklopädie
Zur Navigation springen Zur Suche springen
Verleihung 2005

Der Nike-Literaturpreis (Nagroda literacka Nike) ist die bedeutendste literarische Auszeichnung Polens.

Sie wird seit 1997 jedes Jahr im Herbst von der gleichnamigen Stiftung in einer öffentlichen Veranstaltung für das beste polnische Buch des jeweiligen Vorjahres verliehen. Hauptziel des Preises ist die Förderung polnischer Literatur im In- und Ausland. Teilnahmeberechtigt sind selbständige Veröffentlichungen (ohne Anthologien) nahezu aller Genres, einschließlich Autobiographien, Essays und Sachbüchern (ausgenommen wissenschaftliche Monographien). Der Wettbewerb, an dem nur lebende Autoren teilnehmen können, umfasst drei Stufen. Im Mai schlägt eine neunköpfige Jury 20 Bücher vor, aus diesen wählt sie im September sieben Finalisten aus, daraus am Tag der Verleihung im Oktober wiederum den Träger des Preises, der mit 100.000 Złoty dotiert ist. Der Sieger bekommt zusätzlich eine von dem Bildhauer Gustaw Zemła geschaffene Nike-Skulptur. Gestiftet wurde der Preis von der Tageszeitung Gazeta Wyborcza und der Firma NICOM Consulting. Zusätzlich vergeben die Leser der Gazeta Wyborcza einen Publikumspreis an einen der sieben Finalisten.

Die Jury setzt sich seit 2000 durchgehend aus neun Literaturwissenschaftlern und Schriftstellern zusammen. In den Jahren 1997 und 1998 zählte die Jury acht und 1999 nur sechs Mitglieder.

Die Jury setzte sich 2018 aus folgenden Mitgliedern zusammen: Agata Dowgird (2018), Joanna Krakowska (2017–2018), Anna Nasiłowska (2018), Antoni Pawlak (2017–2018), Paweł Próchniak (2018), Paweł Rodak (2016–2018), Joanna Szczęsna (2017–2018), Andrzej Werner (2016–2018) und Marek Zaleski (2005–2007, 2017–2018).

Ehemalige Mitglieder sind Erwin Axer (2000–2001), Edward Balcerzan (2009–2011), Tadeusz Bartoś (2007–2009), Stanisław Bereś (1997–2003), Henryk Bereza (2005–2007), Marek Beylin (2012–2014), Jan Błoński (1997–2000), Grażyna Borkowska (2009–2011), Jolanta Brach-Czaina (2000–2002), Tadeusz Bradecki (2008–2010), Piotr Bratkowski (1997–2002, 2014–2016), Lidia Burska (2003–2005), Stefan Chwin (1997–2003), Izabella Cywińska (2005–2007), Przemysław Czapliński (2011–2013), Tadeusz Drewnowski (2006–2008), Kinga Dunin (2008–2010), Tomasz Fiałkowski (2009–2011, 2015–2017), Andrzej Franaszek (2004–2005), Jan Gondowicz (2011–2013), Mikołaj Grabowski (2013–2015), Irena Grudzińska-Gross (2014–2016), Inga Iwasiów (2011–2013), Maria Janion (1997–2004), Jerzy Jarzębski (2001–2003), Ryszard Kapuściński (1997–1998), Ryszard Koziołek (2012–2015), Marcin Król (2008–2010), Kazimierz Kutz (2002–2004), Andrzej Makowiecki (2004–2006), Rafał Marszałek (2014–2016), Stanisław Musiał (2000–2002), Dariusz Nowacki (2007–2009), Tadeusz Nyczek (2012–2014), Stanisław Obirek (2014–2016), Wacław Oszajca (2003–2005), Adam Pomorski (2010–2012), Maria Poprzęcka (2012–2014), Maria Anna Potocka (2015–2017), François Rosset (2002–2004), Henryk Samsonowicz (1997–2000), Iwona Smolka (2010–2012), Tadeusz Sobolewski (2004–2006), Marian Stala (2006–2008), Joanna Szczepkowska (2003), Małgorzata Szpakowska (2006–2008), Józef Tischner (1997–1998), Joanna Tokarska-Bakir (2010–2011, 2013), Piotr Wierzbicki (2004–2006), Marta Wyka (2007–2009) und Maria Zmarz-Koczanowicz (2015–2017).

Jahr Hauptpreis Publikumspreis Finalisten
Preisträger/-in Titel Preisträger/-in Titel
1997[1] Wiesław Myśliwski Widnokrąg Olga Tokarczuk Prawiek i inne czasy Wilhelm Dichter: Koń Pana Boga
Michał Głowiński: Mowa w stanie oblężenia
Zbigniew Kruszyński: Szkice historyczne
Tadeusz Różewicz: Zawsze fragment
Andrzej Walicki: Marksizm i skok do królestwa wolności
1998[2] Czesław Miłosz Piesek przydrożny Zygmunt Kubiak Mitologia Greków i Rzymian Gustaw Herling-Grudziński: Gorący oddech pustyni
Henryk Grynberg: Drohobycz, Drohobycz
Irena Jurgielewiczowa: Byłam, byliśmy
Jerzy Pilch: Tezy o głupocie, piciu i umieraniu
Tadeusz Różewicz: Kartoteka rozrzucona
1999[3] Stanisław Barańczak Chirurgiczna precyzja Olga Tokarczuk Dom dzienny, dom nocny Ryszard Przybylski: Baśń zimowa: esej o starości
Jerzy Pilch: Bezpowrotnie utracona leworęczność
Tadeusz Różewicz: zawsze fragment. recycling
Magdalena Tulli: W czerwieni
Adam Zagajewski: W cudzym pięknie
2000[4] Tadeusz Różewicz Matka odchodzi Tadeusz Różewicz Matka odchodzi Andrzej Czcibor-Piotrowski: Rzeczy nienasycone
Wilhelm Dichter: Szkoła bezbożników
Krystyna Kłosińska: Ciało, pożądanie, ubranie
Ryszard Przybylski: Rozhukany koń. Esej o myśleniu Juliusza Słowackiego
Jarosław Marek Rymkiewicz: Znak niejasny, baśń półżywa
Adam Zagajewski: Pragnienie
2001[5] Jerzy Pilch Pod Mocnym Aniołem Jerzy Pilch Pod Mocnym Aniołem Kinga Dunin: Karoca z dyni
Jan T. Gross: Sąsiedzi. Historia zagłady Żydowskiego miasteczka
Henryk Grynberg: Memorbuch
Artur Daniel Liskowacki: Eine kleine
Piotr Szewc: Zmierzchy i poranki
Wojciech Tochman: Schodów się nie pali
2002[6] Joanna Olczak-Ronikier W ogrodzie pamięci Olga Tokarczuk Gra na wielu bębenkach Julia Hartwig: Nie ma odpowiedzi
Krystian Lupa: Labirynt
Tadeusz Różewicz: Nożyk profesora
Marcin Świetlicki: Czynny do odwołania
Krzysztof Varga: Tequila
2003[7] Jarosław Marek Rymkiewicz Zachód słońca w Milanówku Dorota Masłowska Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną Julia Hartwig: Błyski
Czesław Miłosz: Orfeusz i Eurydyka
Wisława Szymborska: Chwila
Wojciech Tochman: Jakbyś kamień jadła
Andrzej Walicki: Rosja, katolicyzm i sprawa polska
2004[8] Wojciech Kuczok Gnój Wojciech Kuczok Gnój Ewa Lipska: Ja
Daniel Odija: Tartak
Mieczysław Porębski: Nowosielski
Ryszard Przybylski: Krzemieniec. Opowieść o rozsądku zwyciężonych
Magdalena Tulli: Tryby
Henryk Waniek: Finis Silesiae
2005[9] Andrzej Stasiuk Jadąc do Babadag Ryszard Kapuściński Podróże z Herodotem Anna Bikont: My z Jedwabnego
Hanna Krall: Wyjątkowo długa linia
Ewa Kuryluk: Goldi
Tadeusz Różewicz: Wyjście
Dariusz Suska: Cała w piachu
2006[10] Dorota Masłowska Paw królowej Wisława Szymborska Dwukropek Piotr Matywiecki: Ta chmura powraca
Zbigniew Mentzel: Wszystkie języki świata
Eustachy Rylski: Warunek
Mariusz Wilk: Wołoka
Michał Witkowski: Lubiewo
2007[11] Wiesław Myśliwski Traktat o łuskaniu fasoli Mariusz Szczygieł Gottland Maria Janion: Niesamowita słowiańszczyzna
Jerzy Pilch: Moje pierwsze samobójstwo
Tomasz Różycki: Kolonie
Marcin Świetlicki: Muzyka Środka
Magdalena Tulli: Skaza
2008[12] Olga Tokarczuk Bieguni Olga Tokarczuk Bieguni Urszula Kozioł: Przelotem
Piotr Matywiecki: Twarz Tuwima
Włodzimierz Nowak: Obwód główny
Małgorzata Szejnert: Czarny ogród
Bronisław Świderski: Asystent śmierci
Krzysztof Varga: Nagrobek z lastryko
2009[13] Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki Piosenka o zależnościach i uzależnieniach Krzysztof Varga Gulasz z turula Andrzej Bart: Fabryka muchołapek
Inga Iwasiów: Bambino
Ignacy Karpowicz: Gesty
Tomasz Piątek: Pałac Ostrogskich
Bohdan Sławiński: Królowa tiramisu
2010[14] Tadeusz Słobodzianek Nasza klasa Magdalena Grochowska Jerzy Giedroyc. Do Polski ze snu Jacek Dehnel: Ekran kontrolny
Julia Hartwig: Jasne niejasne
Wojciech Jagielski: Nocni wędrowcy
Janusz Rudnicki: Śmierć czeskiego psa
Piotr Sommer: Dni i noce
2011[15] Marian Pilot Pióropusz Sławomir Mrożek Dziennik 1962–1969 Justyna Bargielska: Obsoletki
Joanna Bator: Chmurdalia
Ignacy Karpowicz: Balladyny i romanse
Wojciech Nowicki: Dno oka. Esej o fotografii
Andrzej Stasiuk: Dziennik pisany później
2012[16] Marek Bieńczyk Książka twarzy Andrzej Franaszek Miłosz: biografia Krystyna Czerni: Nietoperz w świątyni. Biografia Jerzego Nowosielskiego
Filip Springer: Miedzianka. Historia znikania
Małgorzata Szejnert: Dom żółwia. Zanzibar
Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki: Imię i znamię
Magdalena Tulli: Włoskie szpilki
2013[17] Joanna Bator Dunkel, fast Nacht (Ciemno, prawie noc) Szczepan Twardoch Morfina Justyna Bargielska: Bach for my baby
Kaja Malanowska: Patrz na mnie, Klaro!
Igor Ostachowicz: Noc żywych Żydów
Maciej Sieńczyk: Przygody na bezludnej wyspie
Katarzyna Surmiak-Domańska: Mokradełko
2014[18] Karol Modzelewski Zajeździmy kobyłę historii.
Wyznania poobijanego jeźdźca
Ignacy Karpowicz Ości Brygida Helbig: Niebko
Jerzy Pilch: Wiele demonów
Patrycja Pustkowiak: Nonce zwierzęta
Szymon Słomczyński: Nadjeżdża
Marcin Świetlicki: Jeden
2015[19] Olga Tokarczuk Księgi Jakubowe Olga Tokarczuk Księgi Jakubowe Jacek Dehnel: Matka Makryna
Wioletta Grzegorzewska: Guguły
Ignacy Karpowicz: Sońka
Jacek Podsiadło: Przez sen
Magdalena Tulli: Szum
Szczepan Twardoch: Drach
2016[20] Bronka Nowicka Nakarmić kamień Magdalena Grzebałkowska 1945. Wojna i pokój Piotr Matywiecki: Którędy na zawsze
Renata Lis: W lodach Prowansji. Bunin na wygnaniu
Weronika Murek: Uprawa roślin południowych metodą Michurina
Maciej Płaza: Skoruń
Ziemowit Szczerek: Tatuaż z tryzubem
2017[21] Cezary Łazarewicz Żeby nie było śladów.
Sprawa Grzegorza Przemyka
Stanisław Łubieński Dwanaście srok za ogon Radka Franczak: Serce
Genowefa Jakubowska-Fijałkowska: Paraliż przysenny
Jacek Podsiadło: Włos Bregueta
Monika Sznajderman: Fałszerze pieprzu
Krzysztof Środa: Las nie uprzedza
2018[22] Marcin Wicha Rzeczy, których nie wyrzuciełem Marcin Wicha Rzeczy, których nie wyrzuciełem Anna Bikont: Sendlerowa. W ukryciu
Wojciech Bonowicz: Druga ręka
Mikołaj Grynberg: Rejwach
Jerzy Kronhold: Stance
Ewa Lipska: Pamięć operacyjna
Paweł Sołtys: Mikrotyki
2019[23] Mariusz Szczygieł Nie ma Mariusz Szczygieł Nie ma Aleksander Kaczorowski: Ota Pavel. Pod powierzchnią
Marcin Kołodziejczyk: Prymityw. Epopeja narodowa
Małgorzata Rejmer: Błoto słodsze niż miód. Głosy komunistycznej Albanii
Zyta Rudzka: Krótka wymiana ognia
Juliusz Strachota: Turysta polski w ZSRR
Szczepan Twardoch: Królestwo
2020[24] Radek Rak Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli Joanna Gierak-Onoszko 27 śmierci Toby’ego Obeda Agnieszka Dauksza: Jaremianka
Piotr M. Majewski: Kiedy wybuchnie wojna? 1938. Studium kryzysu
Paweł Piotr Reszka: Płuczki
Monika Sznajderman: Pusty Las
Filip Zawada: Rozdeptałem czarnego kota przez przypadek
2021[25] Zbigniew Rokita Kajś Zbigniew Rokita Kajś Kasper Bajon: Fuerte
Krzysztof Fedorowicz: Zaświaty
Aleksandra Lipczak: Lajla znaczy noc
Grzegorz Piątek: Najlepsze miasto świata
Jacek Podsiadło: Podwójne wahadło
Monika Śliwińska: Panny z „Wesela“
2022[26] Jerzy Jarniewicz Mondo cane Joanna Ostrowska Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej Anna Cieplak: Rozpływaj się
Artur Domosławski: Wygnaniec. 21 scen z życia Zygmunta Baumana
Edward Pasewicz: Pulverkopf
Maciej Płaza: Golem
Kacper Pobłocki: Chamstwo
2023[27] Zyta Rudzka Ten się śmieje, kto ma zęby Grzegorz Piątek Gdynia obiecana Wiktoria Bieżuńska: Przechodząc przez próg, zagwiżdżę
Anna Bikont: Cena. W poszukiwaniu żydowskich dzieci po wojnie
Mateusz Górniak: Trash Story
Piotr Sommer: Lata praktyki
Ilona Wiśniewska: Migot. Z krańca Grenlandii

Einzelnachweise

[Bearbeiten | Quelltext bearbeiten]
  1. Nike. Edycja 1997. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  2. Nike. Edycja 1998. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  3. Nike. Edycja 1999. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  4. Nike. Edycja 2000. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  5. Nike. Edycja 2001. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  6. Nike. Edycja 2002. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  7. Nike. Edycja 2003. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  8. Nike. Edycja 2004. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  9. Nike. Edycja 2005. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  10. Nike. Edycja 2006. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  11. Nike. Edycja 2007. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  12. Nike. Edycja 2008. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  13. Nike. Edycja 2009. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  14. Nike. Edycja 2010. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  15. Nike. Edycja 2011. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  16. Nike. Edycja 2012. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  17. Nike. Edycja 2013. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  18. Nike. Edycja 2014. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  19. Nike. Edycja 2015. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  20. Nike. Edycja 2016. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  21. Nike. Edycja 2017. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  22. Nike. Edycja 2018. In: nike.org.pl. Abgerufen am 22. September 2018 (polnisch).
  23. Janusz R. Kowalczyk: Nike 2019 dla Mariusza Szczygła za reportaż „Nie ma“. In: culture.pl. Oktober 2019, abgerufen am 25. Oktober 2019 (polnisch).
  24. Paweł Kozioł: Radek Rak, „Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli“. In: culture.pl. Oktober 2020, abgerufen am 6. Oktober 2020 (polnisch).
  25. Agnieszka Warnke: Nike 2021 dla Zbigniewa Rokity za „Kajś“. In: culture.pl. 3. Oktober 2021, abgerufen am 6. Oktober 2021 (polnisch).
  26. Agnieszka Warnke: Nike 2022 dla Jerzego Jarniewicza. In: culture.pl. 29. September 2022, abgerufen am 30. Oktober 2022 (polnisch).
  27. Agnieszka Warnke: Nike 2023 dla Zyty Rudzkiej. In: culture.pl. 28. September 2023, abgerufen am 21. Dezember 2023 (polnisch).